महत्वपूर्ण दिवस (Important day)

12 महीनों के महत्वपूर्ण दिवस | Important dates

5
(248)

महत्वपूर्ण दिवस (Important days): साल भर में कई महत्वपूर्ण दिन आते हैं लेकिन इनमें से कई के बारे में हमें पता ही नही होता। आप छात्र हों या कोई पेशेवर आपको इन महत्वपूर्ण दिनों के बारे में जरूर पता होना चाहिए।

हम आपको इस लेख के माध्यम से महत्वपूर्ण दिवस (Important day) राष्ट्रीय व अंतरराष्ट्रीय दिवस के बारे में माहवार जानकारी देंगे। महत्वपूर्ण दिवस से संबंधित 2 व 3 प्रश्न हर वर्ष कई कंपटीशन एग्जाम (Competition exam) जैसे – रेलवे, संविदा, एनटीपीसी, एमपीपीएससी, एसएससी, व्यापम, पटवारी, आदि में आते है।

आइए साल के सभी 12 महीने में मनाए जाने वाले राष्ट्रीय व अंतर्राष्ट्रीय दिवस के बारे में नीचे दी गई टेबल के माध्यम से जानते हैं-

Read this also: Spring Season in Hindi | वसंत ऋतु की विशेषताएँ और महत्त्व – निबंध

जनवरी माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important day in January)

11 जनवरीनव वर्ष, विश्व शांति दिवस, सेना चिकित्सा कोर स्थापना दिवस, वैश्विक परिवारिक दिवस
24 जनवरीविश्व ब्रेल दिवस
36 जनवरीविश्व युद्ध अनाथ दिवस
48 फरवरीअफ्रीकी राष्ट्रीय कांग्रेस स्थापना दिवस
59 जनवरीप्रवासी भारतीय दिवस (NRI दिवस)
610 जनवरीविश्व लअगस्त दिवस, विश्व हिंदी दिवस
711 जनवरीलाल बहादुर शास्त्री जी की पुण्यतिथि, राष्ट्रीय सड़क सुरक्षा सप्ताह
812 जनवरीराष्ट्रीय युवा दिवस
914 जनवरीलोहड़ी दिवस
1015 जनवरीसेना दिवस
1118 जनवरीराष्ट्रीय टीकाकरण दिवस (पोलियो दिवस)
1221 जनवरीमणिपुर स्थापना दिवस, मेघालय स्थापना दिवस, त्रिपुरा स्थापना दिवस
1323 जनवरीनेताजी सुभाष चंद्र बोस जयंती
1424 जनवरीभारत का राष्ट्रीय बालिका दिवस
1525 जनवरीभारत पर्यटन दिवस, राष्ट्रीय मतदाता दिवस
1626 जनवरीभारत का गणतंत्र दिवस, अंतर्राष्ट्रीय सीमा शुल्क दिवस
1727 जनवरीअंतर्राष्ट्रीय पलायन दिवस, अंतर्राष्ट्रीय स्मरणोत्सव दिवस
1828 जनवरीडेटा सुरक्षा दिवस, लाला लाजपत राय की जयंती,
1930 जनवरीमहात्मा गांधी की शहादत दिवस, विश्व कुष्ठ उन्मूलन दिवस

फरवरी माह में महत्वपूर्ण दिवस

1 1 फरवरीभारतीय तटरक्षक दिवस
22 फरवरीविश्व आद्रभूमि दिवस
34 फरवरीविश्व कैंसर दिवस, श्रीलंका का राष्ट्रीय दिवस
46 फरवरीमहिला जननांग विकृति के खिलाफ अंतर्राष्ट्रीय दिवस
67 फरवरीअंतर्राष्ट्रीय विकास सप्ताह दिवस
711 फरवरीविश्व बीमार दिवस, विश्व विवाह दिवस का दूसरा रविवार
1112 फरवरीडार्विन दिवस, अब्राहम लिंकन का जन्मदिन, राष्ट्रीय उत्पादकता दिवस
1213 फरवरीविश्व रेडियो दिवस, राष्ट्रीय महिला दिवस (सरोजिनी नायडू की जन्म तिथि)
1314 फरवरीवेलेंटाइन डे
1015 फरवरीअंतर्राष्ट्रीय बाल कैंसर दिवस, विश्व पैंगोलिन दिवस
1118 फरवरीताज महोत्सव
1220 फरवरीविश्व सामाजिक न्याय दिवस
1321 फरवरीअंतर्राष्ट्रीय मातृभाषा दिवस
1422 फरवरीविश्व स्काउट दिवस
1523 फरवरीविश्व शांति और समझ दिवस
1624 फरवरीकेंद्रीय उत्पाद शुल्क दिवस
1727 फरवरीविश्व सतत ऊर्जा दिवस
1829 फरवरीराष्ट्रीय विज्ञान दिवस

मार्च माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important days in March)

11 मार्च शून्य भेदभाव दिवस,
विश्व नागरिक सुरक्षा दिवस
23 मार्चविश्व वन्यजीव दिवस,
विश्व श्रवण दिवस, राष्ट्रीय रक्षा दिवस
34 मार्चराष्ट्रीय सुरक्षा दिवस
48 मार्चअंतर्राष्ट्रीय महिला दिवस
510 मार्चसीआईएसएफ स्थापना दिवस
611 मार्चविश्व गुर्दा दिवस
713 मार्चधूम्रपान निषेध दिवस (मार्च का दूसरा बुधवार)
814 मार्चपाई दिवस, नदियों के लिए कार्रवाई का अंतर्राष्ट्रीय दिवस
915 मार्चविश्व उपभोक्ता अधिकार दिवस
1016 मार्चराष्ट्रीय टीकाकरण दिवस
1118 मार्चआयुध निर्माण दिवस (भारत)
1220 मार्चअंतर्राष्ट्रीय प्रसन्नता दिवस,
विश्व गौरैया दिवस
1321 मार्चविश्व वानिकी दिवस,
विश्व डाउन सिंड्रोम दिवस,
विश्व कविता दिवस
1422 मार्चविश्व जल दिवस
1523 मार्चविश्व मौसम विज्ञान दिवस
1624 मार्चविश्व क्षय रोग (टीबी) दिवस
1727 मार्चविश्व रंगमंच दिवस

अप्रैल माह में महत्वपूर्ण दिवस

11 अप्रैल उड़ीसा दिवस, अंधता निवारण सप्ताह
22 अप्रैल विश्व आत्मकेंद्रित जागरूकता दिवस
34 अप्रैलअंतर्राष्ट्रीय खान जागरूकता दिवस
45 अप्रैलराष्ट्रीय समुद्री दिवस
57 अप्रैलविश्व स्वास्थ्य दिवस
610 अप्रैलविश्व होम्योपैथी दिवस
711 अप्रैलराष्ट्रीय सुरक्षित मातृत्व दिवस, राष्ट्रीय पालतू दिवस
813 अप्रैलजलियांवाला बाग नरसंहार दिवस (1919)
914 अप्रैलडॉ. भीमराव अंबेडकर जयंती (संविधान निर्माता)
1017 अप्रैलविश्व हीमोफीलिया दिवस
1118 अप्रैलविश्व विरासत दिवस
1221 अप्रैलराष्ट्रीय सिविल सेवा दिवस, सचिव दिवस
1322 अप्रैलविश्व पृथ्वी दिवस
1423 अप्रैलविश्व पुस्तक और कॉपीराइट दिवस
1524 अप्रैलराष्ट्रीय पंचायती दिवस
1625 अप्रैलविश्व मलेरिया दिवस
1726 अप्रैलविश्व बौद्धिक संपदा दिवस
1828 अप्रैलकार्यस्थल पर सुरक्षा और स्वास्थ्य के लिए विश्व दिवस, विश्व पशु चिकित्सा दिवस
1929 अप्रैलअंतर्राष्ट्रीय नृत्य दिवस
2030 अप्रैलआयुष्मान भारत दिवस

मई माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important days in May)

11 मई अंतर्राष्ट्रीय मजदूर दिवस, महाराष्ट्र दिवस, विश्व हास्य दिवस
23 मईप्रेस स्वतंत्रता दिवस, विश्व अस्थमा दिवस
34 मईकोयला खनिक दिवस, अंतर्राष्ट्रीय अग्निशामक दिवस
47 मईविश्व एथलेटिक्स दिवस
58 मईमदर्स डे मई (दूसरा रविवार), विश्व रेड क्रॉस दिवस, विश्व थैलेसीमिया दिवस
69 मईविजय दिवस
711 मईराष्ट्रीय प्रौद्योगिकी दिवस
812 मईअंतर्राष्ट्रीय नर्स दिवस
914 मईविश्व प्रवासी दिवस
1015 मईपरिवार का अंतर्राष्ट्रीय दिवस
1117 मईविश्व दूरसंचार दिवस (सूचना समाज दिवस)
1221 मईआतंकवाद विरोधी दिवस
1324 मईराष्ट्रमंडल दिवस
1430 मई हिन्दी पत्रकारिता दिवस
1531 मईतंबाकू विरोधी दिवस

जून माह में महत्वपूर्ण दिवस

11 जून वैश्विक माता-पिता दिवस, विश्व दुग्ध दिवस
23 जूनविश्व साइकिल दिवस
34 जूनअंतर्राष्ट्रीय दिवस
45 जून विश्व पर्यावरण दिवस
57 जूनअंतर्राष्ट्रीय समपार जागरूकता दिवस
68 जूनविश्व महासागर दिवस, विश्व ब्रेन ट्यूमर दिवस
712 जूनबाल श्रम के खिलाफ विश्व दिवस
814 जून विश्व रक्तदाता दिवस
915 जूनविश्व पवन दिवस
1017 जूनमरुस्थलीकरण और सूखे से निपटने के लिए विश्व दिव
1119 जूनफादर्स डे
1220 जूनविश्व शरणार्थी दिवस
1321 जूनअंतर्राष्ट्रीय योग दिवस, विश्व जल विज्ञान दिवस, विश्व संगीत दिवस विश्व संगीत दिवस
1423 जून संयुक्त राष्ट्र का लोक सेवा दिवस, अंतर्राष्ट्रीय विधवा दिवस, अंतर्राष्ट्रीय ओलंपिक दिवस
1526 जूनअंतर्राष्ट्रीय दिवस
1627 जूनविश्व मधुमेह दिवस

जुलाई माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important Days in July)

11 जुलाई चिकित्सक दिवस, भारतीय स्टेट बैंक स्थापना दिवस, विश्व यूएफओ दिवस, विश्व खेल पत्रकार दिवस
जुलाई (पहला शनिवार)
24 जुलाईअमेरिकी स्वतंत्रता दिवस
36 जुलाईविश्व जूनोज दिवस
411 जुलाईविश्व जनसंख्या दिवस
512 जुलाई विश्व मलाला दिवस
618 जुलाईनेल्सन मंडेला अंतर्राष्ट्रीय दिवस
724 जुलाईआयकर दिवस
826 जुलाईकारगिल विजय दिवस
928 जुलाईविश्व प्रकृति संरक्षण दिवस, विश्व हेपेटाइटिस दिवस
1029 जुलाईअंतर्राष्ट्रीय बाघ दिवस
1130 जुलाईमानव तस्करी के खिलाफ विश्व दिवस
1231 जुलाई विश्व रेंजर दिवस

अगस्त माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important Days in August)

11 अगस्त विश्व स्तनपान दिवस
23 अगस्तनाइजर का स्वतंत्रता दिवस
35 अगस्तअपर वोल्टा का स्वतंत्रता दिवस
46 अगस्तहिरोशिमा दिवस
57 अगस्त अंतर्राष्ट्रीय मैत्री दिवस
69 अगस्तविश्व के स्वदेशी लोगों का अंतर्राष्ट्रीय दिवस, भारत छोड़ो दिवस और नागासाकी दिवस
712 अगस्तअंतर्राष्ट्रीय युवा दिवस
814 अगस्तपाकिस्तान का स्वतंत्रता दिवस
915 अगस्तभारत का स्वतंत्रता दिवस
1019 अगस्तविश्व फोटोग्राफी दिवस
1120 अगस्तसद्भावना दिवस
1229 अगस्तराष्ट्रीय खेल दिवस
1330 अगस्तलघु उद्योग दिवस

सितम्बर माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important Days in September)

12 सितम्बरनारियल दिवस
25 सितम्बरशिक्षक दिवस (डॉ राधाकृष्णन का जन्मदिन), क्षमा दिवस
38 सितम्बरविश्व साक्षरता दिवस
414 सितम्बरहिंदी दिवस, विश्व प्रथम वायु दिवस
भारत में
515 सितम्बरअंतर्राष्ट्रीय लोकतंत्र दिवस, इंजीनियर्स दिवस
616 सितम्बरविश्व ओजोन दिवस, अंतर्राष्ट्रीय संरक्षण दिवस
721 सितम्बरअल्जाइमर दिवस, शांति का अंतर्राष्ट्रीय दिवस
822 सितम्बररोज डे
925 सितम्बरविश्व नदी दिवस
1026 सितम्बरविश्व गर्भनिरोधक दिवस, बधिर दिवस
1127 सितम्बरविश्व पर्यटन दिवस, विश्व समुद्री दिवस
1229 सितम्बरविश्व हृदय दिवस
1330 सितम्बरअंतर्राष्ट्रीय अनुवाद दिवस

अक्टूबर माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important Days in October)

11 अक्टूबर अंतर्राष्ट्रीय वृद्धजन दिवस
22 अक्टूबरअन्तर्राष्ट्रीय अहिंसा दिवस (महात्मा गांधी जयंती), लाल बहादुर शास्त्री जयंती
33 अक्टूबरविश्व पर्यावास दिवस
44 अक्टूबरविश्व पशु कल्याण दिवस
55 अक्टूबरविश्व शिक्षक दिवस
66 अक्टूबरविश्व वन्यजीव दिवस, विश्व खाद्य सुरक्षा दिवस
78 अक्टूबरभारतीय वायु सेना दिवस
89 अक्टूबर विश्व डाकघर दिवस
910 अक्टूबरराष्ट्रीय डाक दिवस
1011 अक्टूबरअंतर्राष्ट्रीय बालिका दिवस
1112 अक्टूबरविश्व गठिया दिवस
1213अक्टूबरविश्व दृष्टि दिवस, राष्ट्रीय आपदा न्यूनीकरण के लिए संयुक्त राष्ट्र अंतर्राष्ट्रीय दिवस
1314 अक्टूबर विश्व मानक दिवस
1415 अक्टूबरविश्व सफेद गन्ना दिवस (अंधे का मार्गदर्शन)
1516 अक्टूबरविश्व खाद्य दिवस
1617 अक्टूबरगरीबी उन्मूलन के लिए अंतर्राष्ट्रीय दिवस
1720 अक्टूबरविश्व सांख्यिकी दिवस
1824 अक्टूबरसंयुक्त राष्ट्र दिवस, विश्व विकास सूचना दिवस
1930 अक्टूबरविश्व बचत दिवस
2031 अक्टूबर राष्ट्रीय एकता दिवस (सरदार पटेल की स्मृति में),
राष्ट्रीय एकता दिवस (इंदिरा गांधी की स्मृति में)

नवम्बर माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important days in November)

11 नवम्बर विश्व शाकाहारी दिवस
25 नवम्बरविश्व रेडियोग्राफी दिवस, विश्व सुनामी दिवस
37 नवम्बरशिशु संरक्षण दिवस, विश्व कैंसर जागरूकता दिवस
49 नवम्बरविश्व सेवा दिवस
510 नवम्बरपरिवहन दिवस
614 नवम्बरबाल दिवस, विश्व मधुमेह दिवस
717 नवम्बरविश्व छात्र दिवस, राष्ट्रीय पत्रकारिता दिवस, राष्ट्रीय मिर्गी दिवस
818 नवम्बरविश्व वयस्क दिवस
919 नवम्बरविश्व नागरिक दिवस, विश्व शौचालय दिवस
1020 नवम्बरअफ्रीका औद्योगीकरण दिवस, सार्वभौमिक बाल दिवस
1121 नवम्बरविश्व टेलीविजन दिवस
1225 नवम्बरविश्व मांसाहारी दिवस
1326 नवम्बरकानून दिवस, राष्ट्रीय विधि दिवस
1429 नवम्बरफिलिस्तीनी लोगों के साथ एकजुटता का अंतर्राष्ट्रीय दिवस
1530 नवम्बरझंडा दिवस

दिसम्बर माह में महत्वपूर्ण दिवस (Important days in December)

11 दिसम्बर विश्व एड्स दिवस
22 दिसम्बरविश्व कंप्यूटर साक्षरता दिवस, राष्ट्रीय प्रदूषण नियंत्रण
33 दिसम्बरविकलांग लोगों का अंतर्राष्ट्रीय दिवस, विश्व संरक्षण दिवस
44 दिसम्बरनौसेना दिवस
55 दिसम्बर आर्थिक और सामाजिक विकास के लिए अंतर्राष्ट्रीय स्वयंसेवक दिवस
66 दिसम्बरडॉ. भीमराव अंबेडकर पुण्यतिथि
77 दिसम्बरअंतर्राष्ट्रीय नागरिक उड्डयन दिवस, अंतर्राष्ट्रीय नागरिक उड्डयन दिवस
89 दिसम्बर भ्रष्टाचार के खिलाफ अंतर्राष्ट्रीय दिवस
910 दिसम्बरमानवाधिकार दिवस
1011 दिसम्बरअंतर्राष्ट्रीय पर्वतीय दिवस
1114 दिसम्बरअंतर्राष्ट्रीय ऊर्जा दिवस
1216 दिसम्बरविजय दिवस ( भारत – पाकिस्तान युद्ध 1971 )
1318 दिसम्बरअल्पसंख्यक अधिकार दिवस
1419 दिसम्बरगोवा का मुक्ति दिवस
1520 दिसम्बरअंतर्राष्ट्रीय मानव एकजुटता दिवस
1622 दिसम्बरराष्ट्रीय गणित दिवस (श्रीनिवास रामानुजन जयंती)
1723 दिसम्बरकिसान दिवस(चौधरी चरणसिंह जयंती)
1824 दिसम्बर राष्ट्रीय उपभोक्ता दिवस
1925 दिसम्बरक्रिसमस दिवस
2031 दिसम्बरअंतर्राष्ट्रीय जैव-विविधता दिवस

यह भी पढ़ें-

Watch on YouTube

How useful was this?

Click on a star to rate it!

Average rating 5 / 5. Vote count: 248

No votes so far! Be the first to rate this.

Leave a Comment